6 Nisan 2015 Pazartesi

Türk Edebiyatında Doğal Destanlar


TÜRK EDEBİYATINDA DOĞAL DESTANLAR:
 
SAKA DESTANLARI:

1- ALP ER TUNGA DESTANI: Alp Er Tunga’nın İran’la yaptığı savaşlar anlatılır
2- ŞU DESTANI: Büyük İskender ve Şu arasındaki savaş anlatılır.





HUN DESTANI:
OĞUZ KAĞAN DESTANI:Oğuz Kağan’ın (Mete) kahramanlıkları ve Orta Asya Türk birliğini kurması anlatılır.



M.Ö. II. yüzyılda doğduğu anlaşılan Oğuz Destanı, ancak XIII. Yüzyılda yazıya geçirilebilmiştir.
Oğuz Kağan Destanının bugün bilinen tek bir yazma nüshası vardır. Paris Ulusal Kitaplığının Türkçe Yazmalar bölümündedir. 1936’da Oğuz Kağan Destanı Türkçe olarak yayınlanmıştır.
Bu destanda Oğuz, doğuştan güzel olan, doğduktan kırk gün sonra büyüyüp gelişen, halka eziyet eden canavarı öldüren, büyüyünce yeryüzünün dört bir yanına elçiler gönderip o ülkeleri bayrağı altına alan, yaşlanınca yurdunu altı oğlu arasında paylaştıran bir Türk hükümdarı ve kahramanıdır. Destan, Oğuz Kağan’ın yaşamı ve yaşadıkları etrafında örgülenmiştir.


Destan kahramanı Oğuz’un gerçekte, Türk-Hun hükümdarı Mete olduğu söylenmektedir. Gerçekten de Mete’nin tarihi kişiliği ile destan kahramanı Oğuz’un serüvenleri arasında büyük bir benzerlik vardır.



GÖK-TÜRK DESTANLARI:1- BOZKURT DESTANI: Türklerin dişi bir kurttan türemeleri anlatılır.
2- ERGENEKON DESTANI: Gök-Türk’lerin Ergenekon’ a gelişleri, burada çoğalmaları ve demir dağı eriterek buradan çıkmaları anlatılır. Finlilerin“Kalevala” destanına çok benzer.Bu destandaki söylenceye göre Türkler bir sa­vaşta yenilirler. Tek, yaralı bir Türk kalır. Bu genç bir Bozkurt tarafından kurtarılır. Beslenip büyütülür. Daha sonra da Göktürkler bu dişi kurttan yeniden türerler. Bu destanla ilgili bilgiler Çin kaynaklarından bize ulaşmıştır. Bozkurt’un Türklerin ulusal sembolü olmasının bir nedeni de Bozkurt’un her zaman özgür olmasıdır. Türkler özgürlüğe çok önem verdikleri için, kendilerini Bozkurt ile özleştirmişlerdir.






UYGUR DESTANLARI:
1- TÜREYİŞ DESTANI: Uygur hükümdarının kızlarını kutsal sayılan“Kurt”la evlendirmesini ve Türklerin çoğalmasını anlatır.2- GÖÇ DESTANI: Türklerin, Kutsal Taşı Çinlilere vermesi üzerine yaşanan kıtlık ve bu nedenle yapılan göç anlatılır.






TÜRK EDEBİYATINDA YAPMA DESTANLAR



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder